Historie Ter Heijde aan Zee

Ter Heijde is een kustdorpje in de gemeente Westland, in de Nederlandse provincie Zuid-Holland gelegen tussen Hoek van Holland en Scheveningen in. Buurtgemeenten zijn: Monster, ‘s-Gravenzande en Naaldwijk.

Ter Heijde dankt zijn naam aan een oude benaming voor de Nieuwe Maas, de Hey. De monding van de Nieuwe Maas is in de loop van de jaren verzand en kwam daardoor eerst ten zuiden van ‘s-Gravenzande en later ten zuiden van Hoek van Holland te liggen.

Vier keer, in 1470, 1530, 1546 en 1570, is dit dorp verwoest door de golven. De kustverdediging werd op orde gebracht, maar daarna kwam de sloopdrift van de mens. In 1928 besloot de gemeente Monster dat de meeste huizen gesloopt dienden te worden. Toen in 1943 de huizen er nog geen tien jaar stonden, besloten de Duitsers dat het dorpje moest wijken voor de Atlantikwall. Alleen het kerkje (en het café!) lieten zij staan en gebruikten dit als paardenstal. In 1949 werd het zuidelijk deel van Ter Heijde weer opgebouwd, gevolgd door de opbouw het noordelijk deel van het dorp eind jaren vijftig.

Hoe in en rond Ter Heijde de zeemansvrouwen in de zeventiende eeuw thuis het gezin draaiend hielden, staat uitvoerig en zeer levendig beschreven in het proefschrift van Annette de Wit.

In Ter Heijde wonen 612 mensen (2008). Het dorp is bekend door de voor de kust gevoerde zeeslag tussen de Nederlandse en Engelse vloot, waarbij Maarten Tromp sneuvelde (10 augustus 1653). Ter nagedachtenis staat in Ter Heijde een monument, bestaande uit twee kanons.

In Ter Heijde was tot voor kort de kustverdediging van Nederland het zwakst. Op sommige plaatsen bestond de gehele verdediging uit slechts één duinenrij. In 2010 is een zanddijk aangebracht tegen het bestaande duin aan de zeezijde, en is het strand verbreed. De voorheen zo karakteristiek Delflandse hoofden zijn regelmatig gedeeltelijk onder het zand verdwenen. Als onderdeel van het bestaande plan tot kustverdediging is in 2011 ter hoogte van de watertoren ‘de Zandmotor’ DeltaDuin aangelegd. Dit is een groot schiereiland van opgespoten zand, dat door stroming en wind geleidelijk langs de kust verspreid zal worden.

Bron: Wikipedia